νέες σημειώσεις ιστορίας της τέχνης

    Αττική κύλικα λευκού βάθους από τα  αρχαϊκά νεκροταφεία στη θέση Φικέλλουρα, κοντά στην Κάμιρο της Ρόδου, σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο   [catalog number 1007.77]. Περίπου 460 π. Χ.  [Beazley Archive Vase number 211350 ]   Υπέροχο λιτό σχέδιο με απαλές καστανές γραμμές (1, σ. 156) που πετυχαίνει την απόδοση των πτυχώσεων των ρούχων όσο και την ομορφιά του προσώπου της θεάς. Η Αφροδίτη ντυμένη με ποδήρη χιτώνα και μανδύα  που σκεπάζουν ακόμη και τους αστραγάλους της, ιππεύει τεράστια λευκή χήνα. Στα πόδια της φοράει σανδάλια. Τα περιποιημένα μαλλιά της καλύπτονται από σκούφο. Μοναδικό της στολίδι ένα λεπτό περιδέραιο και μια έλικα λουλουδιού που κρατάει στο δεξί της χέρι.  Καθαρά διακρίνονται δύο εγχάρακτες επιγραφές: α) το όνομα της θεάς,  ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ, πίσω από το κεφάλι της β) και ένας άσχετος με το θέμα του αγγείου (2, σ. 22)  έπαινος , ΓΛΑΥΚΟΝ ΚΑΛΟΣ = ο όμορφος Γλαύκων, πίσω από τα πόδια της χήνας.   βιβλιογραφία 1. Tom Rasmusen & Nigel Spivey (επ.) Προσεκτικές ματιές στα

    άκρως αποκαλυπικές σκηνές, γυμνών βέβαια, νεαρών χορευτών - συμποσιαστών   σε αττική ερυθρόμορφη κύλικα πιθανόν από ανασκαφή στο Vulci  που βρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο και αποδίδεται στο ζωγράφο του Βρύγου 490-480 π. Χ. Ο Dyfri Williams (1, σ. 147-148) γράφει ότι ήδη γύρω στο 500 π.Χ. αφυπνίστηκε το ενδιαφέρον για πιο περίτεχνο σκηνικό στήσιμο, οπότε ο αγγειογράφος εδώ εφαρμόζει σε μεγάλο βαθμό την προοπτική απεικόνιση  (αίσθηση του βάθους)   για να πετύχει μια εξαιρετικά φυσιοκρατική απόδοση του ανθρώπινου σώματος. Χαρακτηριστική η ακραία σμίκρυνση   στον συμποσιαστή που επιδεικνύει τα οπίσθιά του!     βιβλιογραφία 1. Tom Rasmusen & Nigel Spivey (επ.) Προσεκτικές ματιές στα ελληνικά αγγεία. Αθήνα, εκδόσεις Καρδαμίτσα, 1997

  ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΟΣ ΧΟΥΣ    (είδος οινοχόης, αγγείο πόσης που είχε χωρητικότητα έναν χου) 450-400 π. Χ. Κορωπί, Αττικής σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, συλλογή Μιχαήλ Βλαστού σύμφωνα με την περιγραφή στο AVI Project :   Decoration: Aiora: two boys watch as their father puts their little brother on a swing; at right, table with cakes and a phiale(?); also an empty chair{1}. Inscriptions:   Above the two brothers: καλο[ς]. Above the father: κα̣[λο]ς. Above the chair: κ̣α̣λο[ς]. οι Χόες = η δεύτερη ημέρα των Ανθεστηρίων άλλη μια σκηνή καθημερινότητας, όπως θα τη φωτογράφιζε σήμερα με το κινητό της μια μητέρα για ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να παινευτεί πόσο καλός οικογενειάρχης είναι ο άντρας της  

  ερυθρόμορφος κύλικας (πλατύ, ρηχό νεροπότηρο)  510 π.Χ. (αρχαϊκής εποχής, τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα) γυμνός, νεαρός συμποσιαστής κάνει βουτιά σε μεγάλο κρατήρα (αγγείο, στο οποίο αναμιγνυόταν το νερό και το κρασί ), πιθανόν για να μαζέψει τις τελευταίες γουλιές !!! μια κωμική σκηνή καθημερινότητας αποδοσμένη όσο γίνεται πιο νατουραλιστικά από το ζωγράφο του αγγειοπλάστη Ευεργίδη   [με άλλα λόγια, επειδή δεν ξέρουμε το όνομα του ζωγράφου, ο John D. Beazley τον βάφτισε αναγκαστικά " the Euergides Painter ", αφού ο αγγειογράφος φαίνεται ότι συνεργαζόταν με τον  αγγειοπλάστη Ευεργίδη ]   ο όχι και τόσο ταλαντούχος ζωγράφος ασχολήθηκε θεματικά, εκτός από μερικές μυθολογικές σκηνές,  με τα συμπόσια και τους αθηλητές δες https://www.beazley.ox.ac.uk/XDB/ASP/recordDetails.asp?id=A4371F74-1D7C-41E4-8433-C4BD3071B803&noResults=&recordCount=&databaseID=&search=    Πάντως τέτοιες εικόνες μου θυμίζουν  σύγχρονες σέλφι, ή αναρτήσεις στο ίνσταγκραμ. Ακατανίκητη η ανθρώπινη

  ρεαλιστική αναπαράσταση σκηνής της καθημερινότητας (ρωπογραφία)  σε ερυθρόμορφο κύλικα του 490 π.Χ.  (ύστερη αρχαϊκή) η κοντοκουρεμένη ολόγυμνη κοπέλα σχεδόν σαν αμούστακος νεανίας... ας μη ξεχνάμε ότι ο Ονήσιμος ειδικευόταν σε σκηνές συμποσίων, και αθλητών, [  δες " The boy is handsome " ([HO PA]IS KALOS)] από το  Chiusi της Τοσκάνης, σήμερα στο μουσείο Musée Cinquantenaire στις Βριξέλες το όνομά του αγγειογράφου ήταν άραγε παρατσούκλι; το επίθετο " ονήσιμος " σημαίνει ωφέλιμος ευεργετικός, από το ρήμα ονίνημι = 1. έχω κέρδος, 2. δοκιμάζω απόλαυση ο  Ονήσιμος συνεργαζόταν με τον αγγειοπλάστη-αγγειογράφο Ευφρόνιο ,  ο οποίος υπήρξε δάσκαλός του

  ούτε 5 εκατοστά ύψος και 1,5 εκ. πλάτος, πρόκειται για ένα μόλις 1,4 εκ  παχύ  γυμνό γυναικείο κορμό φτιαγμένο από  αιματίτη (ορυκτό του σιδήρου), 27.000 χρόνια παλιό που ανακάλυψε το 1953 ο αρχαιολόγος Bohuslav Klima στη Μοραβία της Τσεχίας, η ελαφρώς φουσκωμένη κοιλιά έκανε τους ερευνητές να πιστεύουν πως  πρόκειται για αναπαράσταση μιας  νεαρής prima gravida (πρώτης φοράς εγκυμονούσης),   δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η προϊστορική τέχνη μας αφήνει κατάπληκτους, ο κορμός αυτός είναι εντελώς διαφορετικός από άλλες  προϊστορικές Αφροδίτες, όπως αυτές του Lespugue του Dolni Vestonice, ή του  Willendorff (1), εδώ βλέπoυμε μια εντελώς κομψή γυναικεία μορφή που μάλλον δεν παραπέμπει σε γυναικεία θεότητα, η κάποιο φυλαχτό γονιμότητας   αναπόφευχτα φυσικά, η "κυβιστική"  αυτή έγκυος μας θυμίζει "τις δεσποινίδες της Αβινιόν" τoυ Πικάσο (2), παρότι ο διάσημος Ισπανός ζωγράφος αποκλείεται να είχε επηρεαστεί από ταυτή την προϊστορική νεαρή έγκυο, αφού ζωγράφισε το έρ